Pracownicy ZUS kontrolują osoby przebywające na zwolnieniu lekarskim. Tylko w 2018 roku w Pomorskiem obniżono lub cofnięto świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa na kwotę ponad 1,8 miliona złotych.
Prowadzone są dwa typy kontroli zwolnień lekarskich. Pierwszy z nich dotyczy prawidłowości ich wykorzystania, a drugi – prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy.
– W pierwszym przypadku pracownicy ZUS sprawdzają, czy chory wykorzystuje zwolnienie zgodnie z jego przeznaczeniem i stosuje się do zaleceń lekarza, a nie np. dorabia sobie czy remontuje mieszkanie. Przy drugim typie kontroli lekarze orzecznicy ZUS weryfikują, czy osoba na zwolnieniu lekarskim nadal jest chora, a tym samym niezdolna do pracy – wyjaśnia Krzysztof Cieszyński, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa pomorskiego.
Tylko w 2018 roku oba pomorskie oddziały ZUS skontrolowały pod kątem wykorzystywania zwolnień lekarskich 7216 osób. Prawo do zasiłku straciło 700 z nich.
– Kwota zasiłków cofniętych w wyniku tych kontroli wyniosła niemal 900 tys. zł (Gdańsk: blisko 730 tys. zł; Słupsk: 170 tys. złotych). Co ważne, taką kontrolę mogą przeprowadzić także pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 pracowników. Może się ona odbyć w miejscu zamieszkania bądź czasowego pobytu pracownika, drugim miejscu pracy lub w miejscu w którym pracownik prowadzi działalność gospodarczą. Gdy kontrolujący nie zastanie pracownika w mieszkaniu, kontrolę należy powtórzyć. Pracownik powinien wyjaśnić przyczynę nieobecności. Jeśli tego nie zrobi, pracodawca może uznać, że wykorzystywał zwolnienie niezgodnie z jego celem – dodaje Krzysztof Cieszyński.
Tylko w ciągu 2018 roku w województwie pomorskim lekarze orzecznicy ZUS wydali ponad 25 tys. orzeczeń w sprawie zwolnień lekarskich, w wyniku których 2071 osób uznano za zdolne do pracy. Wskutek kontroli cofnięto zasiłki chorobowe w łącznej kwocie 924,9 tys. zł.
Okazuje się także, że ZUS obniży podstawę wypłacanego zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, w przypadku gdy rozwiązano umowę o pracę. Wysokość świadczenia wynosi wówczas do 100 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kraju. Z tego powodu 2018 r. w całym kraju obniżono wypłaty dla 166,7 tys. osób o kwotę o 160,3 mln.
