09.12.2025 12:48 0 Materiał Partnera Materiał partnera
Materiał Partnera
W erze cyfryzacji firmy coraz częściej korzystają z Big Data, czyli ogromnych, różnorodnych zbiorów danych, które umożliwiają głębsze zrozumienie klientów, przewidywanie trendów i optymalizację procesów.
Wraz z rosnącym potencjałem analityki, rośnie jednak także skala zagrożeń związanych z prywatnością, bezpieczeństwem danych oraz zgodnością z przepisami prawa. Dlatego każda firma korzystająca z Big Data musi podejść do tych kwestii świadomie i odpowiedzialnie.
Na początek warto zaznaczyć, że Big Data to nie tylko wielkość danych, ale także ich różnorodność (media społecznościowe, transakcje, dane lokalizacyjne, behawioralne) i szybkość przetwarzania. Dane te pozwalają m.in. na sprawną segmentację klientów, personalizację ofert, automatyzację marketingu czy prognozowanie zachowań.
Problem pojawia się wtedy, gdy zbiory danych, nawet jeśli zanonimizowane, mogą zostać pośrednio powiązane z konkretnymi osobami. To stwarza ryzyko naruszenia prywatności, a zwłaszcza w kontekście danych wrażliwych (np. zdrowotnych czy demograficznych). Z perspektywy prawa i reputacji firmy, niekontrolowane przetwarzanie danych może prowadzić do poważnych konsekwencji.
W Unii Europejskiej obowiązuje ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO/GDPR), które ma zastosowanie do każdego podmiotu przetwarzającego dane obywateli UE, w tym także firm działających w Polsce. W naszym kraju dodatkowo obowiązuje ustawa o ochronie danych osobowych z 2018 roku. Przestrzegania przepisów pilnuje Prezes UODO, który ma uprawnienia kontrolne i może nakładać wysokie kary.
Transparentność - użytkownik musi wiedzieć, jakie dane są zbierane i dlaczego.
Minimalizacja - należy gromadzić wyłącznie dane niezbędne do realizacji konkretnego celu.
Ograniczenie celu - dane pozyskane w jednym celu nie mogą być użyte do innego bez ponownej zgody.
Zgoda i prawa użytkownika - każda osoba ma prawo dostępu do swoich danych, ich poprawienia, usunięcia lub wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania.
Firmy powinny także dokumentować procesy przetwarzania, reagować na incydenty, a naruszenia zgłaszać do UODO w ciągu 72 godzin.
Bezpieczeństwo Big Data to pokrótce zbiór działań technicznych i organizacyjnych, mających chronić dane przed utratą, kradzieżą czy nieautoryzowanym dostępem, zarówno online, jak i offline. W praktyce oznacza to:
Szyfrowanie danych, zarówno w spoczynku, jak i podczas przesyłania.
Kontrola dostępu - precyzyjne określenie, kto i w jakim celu może mieć dostęp do danych.
Zabezpieczenia infrastruktury IT - ochrona serwerów, baz danych, chmur obliczeniowych.
Privacy Impact Assessment (PIA) - ocena ryzyka dla prywatności przy wdrażaniu nowych projektów.
Pseudonimizacja lub anonimizacja - ograniczanie możliwości identyfikacji użytkowników.
Współpraca z partnerami i chmurą - dodatkowe obowiązki
Mniejsze i większe firmy bardzo często współpracują z zewnętrznymi dostawcami analiz lub usług chmurowych - okazuje się to niekiedy najbardziej opłacalne. W takich przypadkach muszą zawrzeć odpowiednie umowy powierzenia przetwarzania danych, jasno określające role (administrator vs. podmiot przetwarzający) i obowiązki. Należy także weryfikować, czy partnerzy przestrzegają zasad RODO i stosują odpowiednie zabezpieczenia. Dobrym standardem jest zgodność z EU Cloud Code of Conduct.
Big Data i sztuczna inteligencja to silniki innowacji, ale równocześnie źródła ryzyk. Im więcej danych i większa automatyzacja, tym większa odpowiedzialność. Dlatego firmy powinny wdrażać zasady „privacy by design” i „privacy by default”, czyli dbać o ochronę danych już na etapie projektowania systemów i procesów.
Zanim zbierzesz dane, oceń ryzyko (Privacy Impact Assessment).
Zbieraj tylko dane potrzebne do konkretnego celu, nie „na zapas”.
Pseudonimizuj dane, jeśli nie potrzebujesz ich pełnej identyfikowalności.
Komunikuj się jasno z użytkownikami - polityki prywatności powinny być zrozumiałe.
Zadbaj o zabezpieczenia techniczne i organizacyjne, w tym szyfrowanie i audyty.
Zawrzyj odpowiednie umowy z partnerami zewnętrznymi.
Regularnie aktualizuj procedury zgodnie z rozwojem prawa i technologii.
Wykorzystanie Big Data może przynieść ogromne korzyści, od lepszego dopasowania oferty po wyższą efektywność operacyjną. Jednak tylko firmy, które połączą innowacyjność z odpowiedzialnym zarządzaniem danymi, zyskają trwałą przewagę. Ochrona prywatności i bezpieczeństwo informacji muszą być nie dodatkiem, lecz integralną częścią strategii biznesowej.
