19.02.2024 13:45 4 MS
Jeden z egzemplarzy najstarszej drukowanej księgi świata znajduje się w Polsce. I to "u nas", w Pelplinie. Historia tej księgi to opowieść o wielkiej ewakuacji dzieł sztuki podczas II wojny światowej, rekonstrukcji na podstawie plamki farby i arcydzieła literackiego innego niż wszystkie.
Czcionkę ruchomą wynalazł Johannes Gutenberg w XV wieku. Pierwszą księgą, jak wydrukował dzięki swojemu rewolucyjnemu wynalazkowi była Biblia. Wydane zostało 180 egzemplarzy, z czego do naszych czasów przetrwało 47.
To powoduje, że każda z tych ksiąg jest wyceniana na miliony złotych. Szacuje się, że każdy egzemplarz może kosztować około 35 mln dolarów (~140 mln złotych).
Jeden z tych cennych egzemplarzy posiada Muzeum Diecezjalne w Pelplinie. 17 lutego 2024 ponownie przebadano księgę, aby odrestaurować ją.
Pod hasłem "Ratujemy pelplińską Biblię Gutenberga" 17 lutego odbyło się sympozjum badawcze, mające ocenić stan Biblii. Z tej okazji księga została udostępniona na widok publiczny.
Podczas spotkania przybliżono słuchaczom historię pelplińskiej Biblii.
Tuż przed wybuchem II wojny światowej Biblia została ewakuowana z Pelplina do warszawskiego Banku Gospodarstwa Krajowego. Stamtąd we wrześniu 1939 r. przewieziono ją do Biblioteki Polskiej w Paryżu. W czerwcu 1940 trafiła do Londynu, a pod koniec tego miesiąca popłynęła na statku "Batory" do Kanady.
W roku 1959 wróciła do Pelplina.
Pelplińska Biblia wyróżnia się tym, że dotrwał do naszych czasów w formie niemalże niezmienionej. Na tym egzemplarzu nie widać śladów użytkowania, które często zdarzają się na innych księgach klasztornych.
Muzeum Diecezjalne w Pelplinie posiada unikatowy przykład wydania: należy ono do grupy zaledwie siedemnastu pełnych, dwutomowych egzemplarzy. Jest to też jedyna Biblia Gutenberga w Polsce i jedna z nielicznych, jakie przetrwały w oryginalnej, integralnej oprawie z XV wieku.
Tadeusz Serocki, jest pewien, że polski egzemplarz jest prawdziwym unikatem.
Bogata kaligrafia i tytuły ksiąg wpisane kolorem czerwonym z pewnością czynią ją niezwykłą.
Najbardziej wyróżnia się jednak jednym szczegółem.
— Na marginesie, pod lewą szpaltą, na stronie 46. I tomu widoczna jest niewielka plamka farby. To szczęśliwie zachowany ślad odbicia kształtu czcionki, która zapewne wypadła w trakcie pracy z rąk zecera — mówi Tadeusz Serocki. Tą plamkę farby można uznać za pierwszy na świecie błąd drukarski.
W 2001 roku Biblia Gutenberga została wpisana na listę "Pamięci Świata" UNESCO.
Pelplińską Biblia Gutenberga czekają jeszcze następne badania. W ten sposób uda się ją uratować i rozpowszechnić wiedzę o niej.
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z nami za pośrednictwem strony facebookowej i mailowo: redakcja@kociewie24.pl. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 882 657 684.