Lany Poniedziałek to polski zwyczaj wywodzący się ze starosłowiańskich obrzędów na cześć wiosny. Tradycja obchodzona jest w Poniedziałek Wielkanocny. Według kaszubskiego obyczaju nie powinno polewać się wodą, a smagać delikatnie gałązkami brzozy lub jałowca nogi dziewcząt. W tym roku z powodu epidemii koronawirusa Lany Poniedziałek możemy świętować jedynie w naszych domach i wśród najbliższych nam osób.
Dawna tradycja pogańska nakazywała wzajemne polewanie się wodą oraz smaganie gałązkami wierzby, co miało symbolizować rytualne oczyszczenie z wszelkich duchowych win (tzw. „śmigus”).
Sens Lanego Poniedziałku sprowadzał się zatem do odrodzenia i pożegnania czasu stagnacji. Natomiast „Dyngus” praktykę wręczania podarków wędrownym „dziadom”, którzy w zamian za to powstrzymywali się od psotnych uczynków względem odwiedzanych gospodarzy. Oba te zwyczaje utworzyły nierozerwalną całość.
Śmigus-dyngus przetrwał również w epoce chrześcijaństwa, utożsamiono go bowiem z tradycją Poniedziałku Wielkanocnego. Komponentem związanym ze świętami wielkanocnymi była praktyka wzajemnego obdarowywania się pisankami, która zabezpieczała przed nieprzyjemnym oblaniem.
