17.12.2025 08:00 4 TS
źródło: pixabay.com (zdjęcie ilustracyjne)
Od 1 stycznia 2026 roku w życie wejdzie największa od dekad reforma polskiej ortografii. Rada Języka Polskiego zdecydowała się na szeroki pakiet zmian, których celem jest uproszczenie zasad pisowni, ograniczenie liczby wyjątków oraz ujednolicenie zapisu wielu grup wyrazów.
Jedną z najbardziej zauważalnych zmian będzie rozszerzenie użycia wielkich liter. Od 2026 roku wielką literą zapisywane będą nazwy mieszkańców miast, dzielnic, osiedli i wsi, np. Warszawianin, Mokotowianin, Nowohucianin. Jednocześnie dopuszczono podwójną pisownię – małą lub wielką literą – w przypadku potocznych, nieoficjalnych nazw etnicznych, takich jak angol/Angol czy kitajec/Kitajec.
Wielką literą zapisywane będą także nie tylko nazwy marek i firm, ale również pojedyncze egzemplarze produktów. Oznacza to, że poprawny stanie się zapis: pod oknem zaparkował czerwony Ford.
Zmiany obejmą również nazwy obiektów w przestrzeni publicznej. Wielką literą będzie pisany wyraz stojący na początku nazwy, taki jak Aleja, Plac, Park, Kościół, Zamek czy Most (z wyjątkiem słowa ulica, które pozostaje pisane małą literą). Przykładowo: Aleja Róż, Plac Zbawiciela, Kościół Mariacki.
Nowe zasady porządkują także zapis nazw lokali usługowych i gastronomicznych. Od 2026 roku wszystkie człony takich nazw – poza przyimkami i spójnikami – będą pisane wielką literą, np. Kawiarnia Literacka, Restauracja pod Żaglami, Kino Charlie. Podobne reguły obejmą nazwy nagród, orderów, medali i tytułów honorowych, takich jak Nagroda Nobla, Nagroda Literacka Gdynia czy Honorowy Obywatel Miasta Krakowa.
Zmiany dotyczą również nazw komet, które odtąd zapisywane będą w całości wielką literą, np. Kometa Halleya.
Jednym z głównych celów reformy jest likwidacja przepisów wymagających skomplikowanej analizy znaczeniowej. Dlatego wprowadzono jednolitą zasadę łącznej pisowni „nie” z imiesłowami odmiennymi, bez względu na ich interpretację. Zniknie tym samym możliwość tzw. „świadomej pisowni rozdzielnej”.
Rozszerzono także zasadę łącznej pisowni „nie” z przymiotnikami i przysłówkami – również w stopniu wyższym i najwyższym. Poprawne będą więc formy typu niemilszy, nienajlepszy, nienajstaranniej.
Zmiany w zapisie cząstek i przedrostków
Nowością będzie rozdzielna pisownia cząstek -by, -bym, -byś ze spójnikami, np. czy by nie pojechać w góry. Ujednolicono również zapis cząstek niby- i quasi-, które będą pisane łącznie z wyrazami rozpoczynającymi się małą literą, np. nibyartysta, quasinauka.
Zmiany obejmą także popularne przedrostki, takie jak super-, ekstra-, eko-, mega- czy mini-. W wielu przypadkach dopuszczalna będzie zarówno pisownia łączna, jak i rozdzielna, np. superpomysł oraz super pomysł.
Nowe przepisy precyzują również zasady zapisu członu pół-. W wyrażeniach takich jak półzabawa czy półżartem obowiązywać będzie pisownia łączna. Z kolei w odniesieniu do osób – np. pół-Polka, pół-Francuzka – stosowany będzie łącznik.
Rada dopuściła także trzy warianty zapisu wyrażeń dźwiękonaśladowczych i powtórzeń, takich jak tuż-tuż czy trzask-prask. Będzie je można zapisywać z łącznikiem, z przecinkiem lub rozdzielnie.
Od 1 stycznia 2026 roku jedynym obowiązującym źródłem norm ortograficznych i interpunkcyjnych stanie się dokument „Zasady pisowni i interpunkcji polskiej”. Dotychczasowe uchwały i rozstrzygnięcia stracą moc, jeśli będą sprzeczne z nową kodyfikacją.
Jak podkreśla Rada Języka Polskiego, reforma ma przyczynić się do uproszczenia pisowni i ograniczenia liczby błędów, a w dłuższej perspektywie – do większej spójności i przejrzystości polskiej ortografii.
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Chcecie aby nasza redakcja zajęła się jakimś tematem? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z naszą redakcją za pośrednictwem strony facebookowej i mailowo: redakcja@nadmorski24.pl. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.
