22.12.2024 13:21 4 PM
Zdjęcie tabliczki z napisem „Wstęp żebrakom, włóczęgom wzbroniony” i pieczątką Wejherowskiego Towarzystwa Przeciwżebraczego” trafiło do naszej redakcji. Postanowiliśmy zbadać historię tego przedmiotu.
Według autora zdjęcia, Leszka Ciechomskiego, pasjonata i założyciela grupy na Facebooku „Historia spod mchu gmina Puck i okolice” tabliczka wisiała na budynku byłego szpitala psychiatrycznego w Wejherowie, który działał w latach 1883-1920 r. Przeznaczony był dla 400 pacjentów z prowincji Prus Zachodnich i obejmował kilka budynków, w których obecnie mieszczę się Centrum Wsparcia Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej, Powiatowy Zespół Kształcenia Specjalnego i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.
Podobne tabliczki znajdowały się na drzwiach czy murach również innych instytucji. Miały symbolizować znak walki z żebractwem i niesienia pomocy rzeczywiście jej potrzebującym.
— Wejherowo, będące w okresie międzywojennym jednym z największych miast polskiego wybrzeża, borykało się, tak jak większość polskich miast, z problemem ogromnego bezrobocia i biedy. Chcąc wspomóc działalność opieki społecznej, 18 maja 1938 roku z inicjatywy burmistrza Teodora Bolduana powstało Wejherowskie Towarzystwo Przeciwżebracze, którego celem było zwalczanie żebractwa wśród dzieci i osób dorosłych zdolnych do pracy i zarobkowania - wyjaśnia Maciej Kurpiewski, wejherowski muzealnik, założyciel grupy "Wejherowskie Historie".
Jak podaje muzealnik w czerwcu 1939 roku towarzystwo liczyło 388 członków. Warunkiem członkostwa było opłacanie miesięcznych, zadeklarowanych składek, których wartość dochodziła do 700 złotych.
— Ze składek tych, towarzystwo udzielało miesięcznej pomocy stałej 30 osobom (po 10 złotych), które oddawały się żebractwu z nędzy. Osoby takie typowano poprzez wywiad środowiskowy i opinię opiekuna społecznego – dodaje Maciej Kurpiewski.
Jak wyjaśnia badacz każdy z członków towarzystwa otrzymał specjalną, emaliowaną tabliczkę do przytwierdzenia na drzwi swojego domu lub mieszkania jako znak walki z żebractwem i niesienia pomocy rzeczywiście jej potrzebującym.
— Tabliczka ma kształt prostokąta o wymiarach 12 cm x 6 cm. Przytwierdzano ją pionowo za pomocą gwoździ lub śrub w widocznym miejscu drzwi. Tabliczka opatrzona jest napisem (składającym się z liter zielonego koloru): Wstęp żebrakom włóczęgom wzbroniony poniżej którego widniała pieczęć towarzystwa o średnicy 4, 5 cm przyozdobiona wizerunkiem św. Marcina wręczającego żebrakowi swój płaszcz. Wokół wizerunku świętego, w otoku pieczęci, widnieje napis Wejherowskie Towarzystwo Przeciwżebracze w Wejherowie - wyjaśnia Kurpiewski.
Tabliczka jest jedyną materialną pamiątką po istnieniu towarzystwa, którego działalność przerwał wybuch II wojny światowej.
Fot. Leszek Ciechomski
Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z naszą redakcją za pośrednictwem strony facebookowej, strony na X i mailowo: redakcja@nadmorski24.pl. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.