23.06.2024 08:00 0 WGC/ZUS

Tata w domu? Mężczyźni przełamują stereotypy

fot. Canva / zdjęcie poglądowe

Zazwyczaj z maluchem zostaje w domu mama. Coraz częściej jednak, ojcowie angażują się w pełnowymiarową opiekę nad dziećmi. W związku z Dniem Ojca przypomnijmy ich uprawnienia. Mogą oni wykorzystać część urlopu macierzyńskiego, cały urlop rodzicielski i przeznaczony specjalnie dla nich urlop ojcowski.

Rodzice nowonarodzonego dziecka mogą liczyć łącznie na 61 tygodni wolnego od pracy, na które składają się urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Panowie mają też prawo do urlopu ojcowskiego. Podczas korzystania z tych urlopów otrzymują płatny zasiłek macierzyński, o ile podlegają ubezpieczeniu chorobowemu.

Po urodzeniu bądź przyjęciu na wychowanie jednego dziecka urlop macierzyński trwa 20 tygodni. Zdecydowanie częściej korzystają z niego kobiety. Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach ojciec może wówczas przejąć opiekę nad noworodkiem. Natomiast, jeśli po 14 tygodniach od urodzenia dziecka mama będzie chciała wrócić do pracy, to maluchem może zaopiekować się ubezpieczony tata.

Na Pomorzu od stycznia do kwietnia tego roku 178 mężczyzn zdecydowało się na urlop macierzyński. W tym samym czasie z tego świadczenia skorzystało ponad 7,4 tys. pań – mówi Krzysztof Cieszyński, rzecznik prasowy pomorskiego ZUS.

Urlop rodzicielski wykorzystany przez tatę

Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego rodzice mają prawo do urlopu rodzicielskiego. Wynosi on 41 tygodni w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka oraz 43 tygodnie, gdy dotyczy więcej niż jednego dziecka. Urlop rodzicielski można wykorzystać jednorazowo lub w częściach, najpóźniej do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat. Urlop można podzielić na maksymalnie 5 części. Dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego przysługuje tylko jednemu z rodziców.

Jeśli ubezpieczona mama wykorzystała urlop rodzicielski w maksymalnym wymiarze 32 lub 34 tygodni, to pozostałe 9 tygodni może wykorzystać tylko tata. W ciągu pierwszych czterech miesięcy 2024 r. naszym województwie 879 panów skorzystało z tej formy urlopu, podczas gdy rok wcześniej było ich tylko 105 – dodaje Krzysztof Cieszyński.

Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, ubezpieczonemu ojcu dziecka przysługuje dwutygodniowy urlop ojcowski. Można go wykorzystać do dnia, w którym dziecko skończy 12 miesięcy, albo do 12 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia o przysposobieniu dziecka, jednak nie później niż do dnia, w którym dziecko skończy 14 lat. Jeśli ojciec miał prawo do urlopu ojcowskiego na dzień 26 kwietnia 2023 r., może skorzystać z tego urlopu do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia albo 14 roku życia, pod warunkiem że nie upłynęły 24 miesiące od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka.

Na Pomorzu z urlopu ojcowskiego w ciągu czterech miesięcy 2024 r. skorzystało ponad 3,3 tys. mężczyzn – podsumowuje regionalny rzecznik prasowy ZUS.

Praca a urlop ojcowski lub rodzicielski

Z badania Grupy Progres wynika, że przedsiębiorstwa poważnie podchodzą do tematu równouprawnienia. Ponad połowa – 54 proc. – wprowadziła lub zmodyfikowała ostatnio kodeksy etyki i programy oraz rozwiązania dedykowane równemu traktowaniu kobiet i mężczyzn. Pracodawcy zachęcają panów do korzystania z przysługujących im urlopów ojcowskich czy rodzicielskich, pomagają też łączyć pracę z rodzicielstwem, gdy np. tata nie chce lub nie może na 100 proc. zrezygnować z realizowania zadań zawodowych. Wśród podstawowych i najczęstszych form wsparcia oferowanych przez firmy jest możliwość pracy z domu, w elastycznych godzinach lub na część etatu. Firmy wprowadzają też elastyczne polityki urlopowe. Obejmują one np. płatne dodatkowe dni wolne, wydłużenie okresu urlopu lub możliwość korzystania z niego w dowolnym momencie. Przełożeni informują o dostępnych zasiłkach i ulgach, które ojcowie mogą otrzymać podczas korzystania z urlopów rodzicielskich, co pomaga w zniwelowaniu ewentualnych obaw o finanse. Czasem idą o krok dalej i organizują szkolenia i warsztaty dla pracowników na temat korzyści z korzystania i równego podziału urlopów na dziecko. Aby zachęcić mężczyzn do wzięcia wolnego, informują też o prawach i dostępnych opcjach.

Szef, który sam przeżył okres opieki nad dzieckiem, z pewnością lepiej rozumie wyzwania, jakie stoją przed ojcami. To pozwala na bardziej empatyczne podejście do potrzeb pracowników. Pokazuje również, że opieka nad dziećmi to obowiązek obu rodziców i przyczynia się do zmniejszenia stereotypów związanych z rolą ojca, a te nadal funkcjonują. Na szczęście jesteśmy na dobrej drodze do ich obalenia – mówi Magda Dąbrowska, wiceprezeska Grupy Progres.

Byliście świadkami zdarzenia w naszym regionie? Chcecie aby nasza redakcja zajęła się jakimś tematem? Czekamy na Wasze sygnały i informacje. Można kontaktować się z naszą redakcją za pośrednictwem strony facebookowej, strony na X i mailowo: redakcja@nadmorski24.pl. Dyżurujemy także pod numerem telefonu 729 715 670.


Czytaj również:

Trwa Wczytywanie...