31 maja przypada Światowy Dzień Bez Tytoniu. Miasto Gdańsk staje się jednym z liderów, zarówno na arenie polskiej jak i międzynarodowej, w zakresie ochrony mieszkańców oraz gości przed szkodliwymi skutkami jakie niesie za sobą palenia tytoniu.
Na długo przed wprowadzeniem nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z dnia 15 listopada 2010 r., władze oraz Radni Miasta Gdańska podejmowali działania ochrony mieszkańców oraz turystów przed szkodliwym dymem tytoniowych. W 2006 roku uchwalono zakaz palenia na przystankach komunikacji miejskiej, a w 2009 roku – zakaz palenia na plażach.
Gdańsk wie, jak ważna jest polityka ochrony zdrowia przed następstwami palenia tytoniu. Dlatego też, by być miastem WOLNYM od dymu tytoniowego, podejmuje działania wspierające wprowadzanie w życie znowelizowanego, antytytoniowego prawa. W ramach projektu wspierania rozwoju samorządowej polityki w województwie pomorskim w zakresie wprowadzania miejsc wolnych od tytoniu, który wspierany jest przez Inicjatywę Bloomberga w skład której wchodzą: Campaign for Tobacco Free Kids, Światowa Organizacja Zdrowia, Centers for Diseases Control and Prevention Foundation, Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health oraz World Lung Foundation. Partnerami projektu oprócz Miasta Gdańska są Kartuzy, Łeba oraz Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego.
Koordynatorem projektu jest Polskie Towarzystwo Programów Zdrowotnych.
Projekt zainagurowany został 15 listopada 2010 w dniu wejścia w życie nowelizacji ustawy antytytoniowej konferencją prasową „Początek Polski wolnej od dymu tytoniowego – nowe prawo wyzwaniem dla samorządów”, przedstawiającej nowe prawo oraz projekt działań antytytoniowych.
Działania i projekty Gdańska
Miasto finansowo wspiera poradnie antytytoniowe, które pomagają osobom palącym rozstać się z nałogiem, przeznaczając na to blisko 100 tys. zł rocznie.
Dzięki wsparciu finansowemu Miasta, w Ośrodku Promocji Zdrowia i Sprawności Dziecka rocznie z porady antytytoniowej korzysta ponad 80% rodziców 6-letnich dzieci.
Ośrodek Promocji Zdrowia i Sprawności Dziecka prowadzi od 1 kwietnia do 30 czerwca pilotażowy „Program przeciwdziałania uzależnieniu od tytoniu młodych dorosłych – rodziców gdańskich dzieci 6 – 7 letnich”, Głównym celem programu jest zmniejszenie wśród mieszkańców miasta skutków zdrowotnych związanych z paleniem tytoniu. W lipcu i sierpniu program zostanie podsumowany, a jego wyniki zostaną wykorzystane do przygotowania ostatecznej formy programu, którego realizację zaplanowano na okres trzyletni: od września 2011 do września 2014 roku.
W ramach projektu wspierania samorządowej polityki, celem wprowadzania miejsc wolnych od dymu tytoniowego, został wydany poradnik „Szkoły wolne od dymu tytoniowego”, zawierający dobre praktyki gdańskich dyrektorów, którzy skutecznie egzekwują zakaz palenia w szkole.
Wydział Edukacji Urzędu Miejskiego, z pomocą Polskiego Towarzystwa Programów Zdrowotnych zdiagnozował sytuację implementacji prawa w szkolnictwie, przeprowadzając ankietę wśród 70 dyrektorów gdańskich szkół i podejmuje działania zaradcze we współpracy z dyrektorami i strażą miejską.
Gdańska Policja i Straż Miejska angażują się w działania antytytoniowe poprzez odbycie specjalnego szkolenia nt. znowelizowanego prawa oraz przygotowywanie i realizację akcji (28 maja – 5 czerwca) polegającej na przekazywaniu ulotek osobom łamiącym zakaz palenia w miejscach publicznych, zawierających m.in. informację nt. możliwości uzyskania bezpłatnej pomocy w rzuceniu palenia. Służby skutecznie egzekwujące prawo chronią Gdańszczan przed dymem tytoniowym.
W Gdańsku w działania antytytoniowe angażują się również Rektorzy trzech największych uczelni wyższych, poprzez prowadzenie polityki antytytoniowej na terenie uczelni.
Szczególne zainteresowanie bezpieczeństwem oraz ochroną zdrowia, wynikające z uwolnienia przestrzeni publicznej od dymu tytoniowego, wykazują przedstawiciele Biura EURO 2012. Prowadzone są działania zmierzające do uwolnienia od dymu tytoniowego stref kibica i stref oglądalności w trakcie trwania mistrzostw.
Radni Miasta Gdańska nadal prowadzą politykę ochrony mieszkańców przed dymem tytoniowym, dlatego też prowadzone są rozmowy zmierzające do uchwalenia regulaminu imprez masowych, które odbywać się będą w atmosferze uwolnionej od dymu tytoniowego.
„STOP 18” – to akcja Straży Miejskiej w Gdańsku, której jest od kilku lat jest koordynatorem w województwie pomorskim. Każdego roku w samym Gdańsku strażnicy przeszkalają 100-150 sprzedawców w zakresie tematyki dotyczącej zakazu sprzedaży wyrobów tytoniowych dla osób nieletnich oraz konieczności umieszczania informacji o zakazie sprzedaży wyrobów tytoniowych osobom do lat 18. W 2010 roku przeszkolonych zostało 105 sprzedawców w 103 punktach sprzedaży.
Planowane działania
W trosce o zdrowie wszystkich mieszkańców Gdańska Urząd Miejski zamierza w najbliższym czasie podjąć następujące działania:
W Światowym Dniu bez Tytoniu gdańscy strażnicy miejscy zamiast za bloczki mandatowe, chwycą za specjalne ulotki antynikotynowe. Przeprowadzana akcja informacyjna będzie ostrzegać o zakazie palenia oraz możliwości uzyskania profesjonalnej pomocy w rozstaniu się z nałogiem. Działania będą skierowane do wszystkich palaczy. Straż Miejska rozda tego dnia 1000 ulotek, które otrzymała od Polskiego Towarzystwa Programów Zdrowotnych.
Prawidłowo oznakować obowiązującym znakiem graficznym oraz słownym, mówiącym o zakazie palenia wszystkich oddziałów Urzędów Miejskich, budynków administracji publicznej oraz innych miejsc objętych ustawowym zakazem palenia, których właścicielem oraz administratorem jest Miasto Gdańsk (np. placów zabaw, obiektów sportowych).
Poinformować drogą wewnętrzną wszystkich pracowników o istniejącym zakazie palenia tytoniu na terenie instytucji publicznych, w których pracują i o możliwości uzyskania bezpłatnej pomocy w rzuceniu palenia w poradniach finansowanych przez Miasto i Narodowy Fundusz Zdrowia.
Zastosować politykę antytytoniową na imprezach masowych organizowanych przez Miasto Gdańsk oraz tych, na które Miasto wydaje pozwolenie. Wydzielić miejsca dla palaczy (donice z piachem) – na wzór miejsca do palenia obok lodowiska miejskiego, tak, aby cały teren imprez był strefą bez dymu tytoniowego.
Stworzyć politykę informacyjną skierowaną do mieszkańców oraz gości, celem promocji miasta pod hasłem „Gdańsk wolny od dymu tytoniowego”
